Trải qua 75 năm xây dựng, chiến đấu, trưởng thành (19/8/1945 - 19/8/2020), dưới sự lãnh đạo, giáo dục, rèn luyện của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu, Công an nhân dân đã vượt qua muôn vàn khó khăn, thử thách, không ngừng lớn mạnh, lập nhiều chiến công, thành tích xuất sắc, góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân làm nên thắng lợi vẻ vang trong sự nghiệp giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, xứng đáng là “thanh bảo kiếm”, “lá chắn thép” bảo vệ Đảng, Nhà nước và Nhân dân.
Ngay thắng lợi của cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám lịch sử, trên cơ sở các tổ chức tiền thân, Công an nhân dân chính thức được thành lập, gồm: Sở Liêm phóng ở Bắc Bộ, Sở Trinh sát ở Trung Bộ, Quốc gia Tự vệ Cuộc ở Nam Bộ. Từ ngày đầu thành lập, lực lượng Công an nhân dân đã nêu cao cảnh giác cách mạng, chủ động phát hiện, cùng với lực lượng vũ trang và các tầng lớp nhân dân đấu tranh, đập tan âm mưu, hành động chống phá của “thù trong, giặc ngoài”, bảo vệ vững chắc chính quyền cách mạng non trẻ.
Trong cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp xâm lược, Công an nhân dân đã trưởng thành nhanh chóng về mọi mặt; thể hiện rõ lòng trung thành vô hạn với Đảng, Tổ quốc và Nhân dân. Thực hiện sáu điều Bác Hồ dạy, Công an các cấp không quản hy sinh, gian khổ, làm nòng cốt cùng toàn dân giữ vững an ninh, trật tự vùng tự do, bảo vệ tuyệt đối an toàn các cơ quan đầu não của Đảng, Nhà nước, căn cứ địa kháng chiến. Đồng thời, trực tiếp chiến đấu, phá tề, trừ gian, diệt ác, cùng toàn Đảng, toàn dân, toàn quân kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, giữ vững nền độc lập của dân tộc, mở ra kỷ nguyên mới cho cách mạng Việt Nam.
Bước vào cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, Công an nhân dân tiếp tục có sự phát triển về quy mô tổ chức lực lượng, chức năng, nhiệm vụ. Quán triệt chủ trương của Đảng về đường lối cách mạng hai miền Nam, Bắc, Công an nhân dân phối hợp chặt chẽ với Quân đội nhân dân thực hiện tốt nhiệm vụ giữ gìn an ninh, trật tự, bảo vệ công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội, đánh bại chiến tranh phá hoại miền Bắc của địch; đồng thời, tích cực chi viện cho chiến trường miền Nam, đóng góp quan trọng vào thắng lợi trên các chiến trường, đỉnh cao là Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Đất nước thống nhất, song những nguy cơ đe dọa an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội vẫn hiện hữu. Quán triệt, thực hiện lời dạy của Bác Hồ: “Công an thì phải đánh địch thường xuyên, lúc chiến tranh có việc, lúc hòa bình lại càng nhiều việc”1, lực lượng Công an nhân dân tiếp tục nêu cao tinh thần “vì nước quên thân, vì dân phục vụ”, phối hợp chặt chẽ với các cấp, các ngành, khắc phục hậu quả chiến tranh, xây dựng, củng cố chính quyền, phát động phong trào “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”; dũng cảm chiến đấu bảo vệ chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc; truy quét, vô hiệu hóa nhiều tổ chức phản động, bóc gỡ các mạng lưới gián điệp, tình báo do Mỹ, ngụy cài lại, đập tan kế hoạch hậu chiến của các thế lực thù địch, góp phần giữ vững ổn định chính trị, phục vụ có hiệu quả sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Bước vào thời kỳ đổi mới, Công an nhân dân thể hiện rõ vai trò nòng cốt trong bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ Đảng, Nhà nước, Nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa. Đồng thời, chủ động làm tốt công tác nghiên cứu, dự báo chiến lược, kịp thời tham mưu với Đảng, Nhà nước nhiều chủ trương, giải pháp phù hợp bảo vệ an ninh, lợi ích của quốc gia, dân tộc, xử lý hiệu quả các tình huống phức tạp, không để bị động, bất ngờ. Phát huy vai trò xung kích nòng cốt trong xây dựng nền an ninh nhân dân, thế trận an ninh nhân dân gắn với nền quốc phòng toàn dân, thế trận quốc phòng toàn dân vững chắc; đấu tranh có hiệu quả với hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động, các loại tội phạm, giữ vững an ninh trên các địa bàn, lĩnh vực trọng điểm, bảo vệ cuộc sống yên bình, hạnh phúc của nhân dân, tạo chuyển biến rõ nét về trật tự, an toàn xã hội. Cùng với nhiệm vụ chiến đấu, Công an nhân dân đã phát huy bản chất, truyền thống, gắn bó chặt chẽ với nhân dân, tham gia có hiệu quả vào phát triển kinh tế - xã hội, giúp nhân dân xóa đói, giảm nghèo, xây dựng cơ sở chính trị, “thế trận lòng dân” vững chắc; chủ động mở rộng, phát triển quan hệ hợp tác quốc tế, v.v. Đặc biệt, trong thời gian vừa qua, lực lượng Công an nhân dân đã quyết liệt triển khai thực hiện có hiệu quả các chủ trương của Đảng, Chính phủ về phòng, chống dịch Covid-19, góp phần thực hiện thắng lợi “mục tiêu kép”, giữ vững ổn định chính trị, trật tự, an toàn xã hội, bảo đảm an sinh xã hội và phục vụ nhiệm vụ khôi phục phát triển kinh tế.
Với những chiến công, thành tích xuất sắc đạt được trong 75 năm qua, lực lượng Công an nhân dân đã được Nhà nước trao tặng 16 Huân chương Sao Vàng; 100 Huân chương Hồ Chí Minh; 715 lượt tập thể, 409 lượt cá nhân được phong tặng, truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, Anh hùng Lao động và hàng chục nghìn huân, huy chương cao quý khác. Nhiều tấm gương anh dũng, chiến đấu, hy sinh của cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân đã trở thành biểu tượng của chủ nghĩa anh hùng cách mạng, tô thắm thêm truyền thống anh hùng vẻ vang của Công an nhân dân, củng cố niềm tin yêu, sự gắn bó mật thiết của Nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và lực lượng Công an nhân dân.
Thời gian tới, tình hình thế giới, khu vực tiếp tục diễn biến nhanh chóng, phức tạp, bên cạnh những thời cơ, thuận lợi, cũng đặt ra nhiều khó khăn, thách thức đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, bảo vệ chủ quyền biển, đảo và lợi ích quốc gia, dân tộc. Cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn ngày càng gay gắt; chủ nghĩa dân túy, chủ nghĩa dân tộc cực đoan có xu hướng gia tăng; tình hình dịch bệnh Covid-19 tiếp tục lan rộng, ảnh hưởng trực tiếp đến các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội của thế giới, khu vực và trong nước. Các thế lực thù địch, phản động đang gia tăng hoạt động chống phá, nhất là tập trung chống phá đại hội đảng các cấp, Đại hội đại biểu Đảng toàn quốc lần thứ XIII; tình hình an ninh, trật tự trên một số địa bàn, lĩnh vực còn tiềm ẩn nguy cơ mất ổn định; tội phạm, vi phạm pháp luật có xu hướng phức tạp với phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi, tính chất, mức độ nguy hiểm. Một bộ phận cán bộ, đảng viên phai nhạt lý tưởng, giảm sút ý chí, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá”, v.v. Bối cảnh tình hình trên, đặt ra những yêu cầu, nhiệm vụ mới, hết sức nặng nề, đòi hỏi lực lượng Công an nhân dân phải phát huy vai trò, nòng cốt, đóng góp tích cực để giữ vững ổn định chính trị, duy trì môi trường hòa bình, phục vụ đắc lực công cuộc xây dựng, phát triển đất nước nhanh, bền vững. Để hoàn thành trọng trách được Đảng, Nhà nước và Nhân dân tin tưởng giao phó, lực lượng Công an nhân dân tiếp tục quán triệt, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm sau:
Một là, giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, sự quản lý của Nhà nước đối với công tác đảm bảo an ninh, trật tự và hoạt động của lực lượng Công an nhân dân. Cấp ủy, chỉ huy các cơ quan, đơn vị, địa phương cần quán triệt đầy đủ, sâu sắc các quan điểm, tư tưởng chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, nhất là phương hướng, mục tiêu, nhiệm vụ bảo đảm an ninh, trật tự, an toàn xã hội đã đề ra trong các nghị quyết, chỉ thị của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Quốc hội, Chính phủ; thực hiện thật tốt các chiến lược, chương trình quốc gia về đấu tranh phòng, chống tội phạm. Đồng thời, đẩy mạnh đổi mới phương thức, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng; phát huy dân chủ, trí tuệ tập thể, đề cao trách nhiệm của các cấp ủy, tổ chức đảng trong Công an nhân dân. Mọi hoạt động của lực lượng Công an phải bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, phục vụ có hiệu quả các nhiệm vụ phát triến kinh tế, xã hội, đối ngoại của đất nước.
Hai là, tiếp tục củng cố, phát huy hiệu lực, hiệu quả mô hình tổ chức mới theo hướng: “Bộ tinh, tỉnh mạnh, huyện toàn diện, xã bám cơ sở”. Cấp ủy, chỉ huy các cấp đẩy mạnh kiện toàn, sắp xếp tổ chức đảng, tổ chức quần chúng hợp lý, đúng quy định. Thường xuyên rà soát, đánh giá kết quả, đề ra biện pháp để nâng cao hiệu quả hoạt động của Công an xã chính quy, Công an phường, thị trấn. Tiếp tục rà soát, điều chỉnh cơ cấu lãnh đạo, chỉ huy theo đúng quy định của Đảng, Nhà nước và điều chỉnh, bố trí lại lực lượng theo hướng tăng cường cho lực lượng trực tiếp chiến đấu, cơ sở để lực lượng Công an thực sự gần dân, bám sát cơ sở, tạo điều kiện tốt hơn trong thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao và phục vụ nhân dân.
Ba là, xây dựng đội ngũ cán bộ đủ phẩm chất, năng lực, ngang tầm nhiệm vụ. Các cấp đẩy mạnh đổi mới, nâng cao hiệu quả công tác giáo dục chính trị, lãnh đạo tư tưởng, nâng cao bản lĩnh chính trị, giáo dục, rèn luyện phẩm chất đạo đức của đội ngũ cán bộ. Tiếp tục nghiên cứu bổ sung, hoàn chỉnh và tổ chức thực hiện nghiêm quy chế, quy trình công tác cán bộ; quy định rõ phạm vi, trách nhiệm của từng cấp Công an, từng cá nhân người lãnh đạo, chỉ huy trong công tác cán bộ. Nâng cao hơn nữa chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng trình độ mọi mặt cho đội ngũ cán bộ, trước hết là cán bộ lãnh đạo, chỉ huy, bí thư, cấp ủy, thủ trưởng Công an các đơn vị, địa phương, cán bộ cấp chiến lược gắn với chuẩn bị nhân sự Công an tham gia cấp ủy các cấp nhiệm kỳ 2020 - 2025, tham gia Ban Chấp hành Trung ương khóa XIII, ứng cử đại biểu Quốc hội khóa XV, Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2021 - 2026.
Bốn là, phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ với Quân đội nhân dân, cấp ủy các cấp, các ban, ngành, đoàn thể và phát huy mạnh mẽ vai trò giám sát của nhân dân đối với hoạt động của lực lượng Công an nhân dân. Tăng cường thanh tra, kiểm tra, giám sát, nhất là kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ, kiên quyết đấu tranh ngăn chặn, vô hiệu hóa âm mưu của kẻ địch, phần tử xấu tìm cách thâm nhập, phá hoại nội bộ, tuyên truyền, xuyên tạc, nhằm “phi chính trị hóa”, vô hiệu hóa vai trò, hoạt động của lực lượng Công an nhân dân; ngăn chặn các biểu hiện suy thoái về đạo đức, lối sống, những hành vi, thái độ nhũng nhiễu, xa rời, vô cảm trước nhân dân. Tiếp tục chấn chỉnh, siết chặt kỷ cương, kỷ luật, thực hiện nghiêm Điều lệnh Công an nhân dân, xử lý nghiêm những cán bộ, chiến sĩ vi phạm kỷ luật, vi phạm pháp luật.
Năm là, chủ động nghiên cứu, tham mưu, đề xuất với Quốc hội, Chính phủ tiếp tục bổ sung, hoàn thiện hệ thống các quy định của pháp luật về đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo vệ an ninh, trật tự, tạo cơ sở pháp lý để triển khai hiệu quả chức năng, nhiệm vụ của lực lượng Công an nhân dân và huy động các nguồn lực phục vụ sự nghiệp đảm bảo an ninh, trật tự. Đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, chú trọng tổng kết các chuyên đề công tác, chuyên án lớn, bổ sung, hoàn thiện hệ thống lý luận; không ngừng đổi mới, nâng cao hiệu quả các biện pháp công tác, đối sách, chiến thuật đấu tranh với từng loại đối tượng.
Sáu là, tăng cường tiềm lực vật chất hậu cần, kỹ thuật đáp ứng yêu cầu công tác, chiến đấu thường xuyên và đột xuất. Đẩy mạnh nghiên cứu, ứng dụng khoa học kỹ thuật, đặc biệt là các thành tựu của cuộc Cách mạng Công nghiệp lần thứ 4 để phục vụ các lĩnh vực công tác công an, hiện đại hóa ngay một số lực lượng nghiệp vụ mũi nhọn, trực tiếp chiến đấu, trước hết là lực lượng Cảnh sát hình sự, Cảnh sát phòng, chống tội phạm về ma túy, bảo đảm an ninh mạng, phòng, chống tội phạm lợi dụng công nghệ cao, v.v.
Hướng tới Kỷ niệm 75 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (02/9/1945 - 02/9/2020), 75 năm Ngày truyền thống Công an nhân dân Việt Nam (19/8/1945 - 19/8/2020), 15 năm Ngày hội Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc (19/8/2005 - 19/8/2020), với niềm tin, khí thế, quyết tâm mới, lực lượng Công an nhân dân nguyện khắc ghi và thực hiện tốt sáu điều Bác Hồ dạy: chỉ biết còn Đảng thì còn mình, coi danh dự là điều thiêng liêng, cao quý nhất, lập nhiều thành tích, chiến công xuất sắc, xứng đáng là “thanh bảo kiếm” bảo vệ Đảng, Nhà nước, Tổ quốc và Nhân dân.
Đại tướng, GS, TS. TÔ LÂM, Ủy viên Bộ Chính trị,
Bí thư Đảng ủy Công an Trung ương, Bộ trưởng Bộ Công an
________________
1 - Hồ Chí Minh – Toàn tập, Tập 10, Nxb CTQG, H. 2011, tr. 258.