Đảng Cộng sản Việt Nam gắn bó mật thiết với nhân dân, phục vụ nhân dân, chịu sự giám sát của Nhân dân, chịu trách nhiệm trước Nhân dân về những quyết định của mình”. Do vậy xin ý kiến nhân dân là việc đặc biệt quan trọng, phục vụ chính lợi ích của nhân dân; thể hiện bản chất cách mạng, trung thành lợi ích nhân dân, ngoài lợi ích tuyệt đối của dân tộc, nhân dân, đất nước, Đảng không có lợi ích nào khác.
Thực hiện Chỉ thị số 35-CT/TW ngày 30/5/2019 của Bộ Chính trị về đại hội đảng bộ các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, Thông báo kết luận số 159-TB/TW ngày 15/1/2020 của Bộ Chính trị về việc thảo luận các văn kiện Đại hội XIII của Đảng tại đại hội Đảng bộ các cấp, gửi lấy ý kiến nhân dân và tổng hợp các ý kiến đóng góp vào văn kiện Đại hội XIII của Đảng và Hướng dẫn số 151-HD/BTGTW ngày 10/9/2020 của Ban Tuyên giáo Trung ương về hướng dẫn việc công bố, thảo luận, lấy ý kiến của nhân dân vào dự thảo các văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, thời gian xin ý kiến rộng rãi các tầng lớp nhân dân diễn ra từ 20/10 đến 10/11/2020.
Đây là hoạt động, đợt sinh hoạt chính trị có ý nghĩa sâu sắc, qua đó chắt lọc, tiếp thu tinh hoa, trí tuệ nhân dân, góp phần hoàn thiện, nâng cao chất lượng dự thảo các văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.
Trong mỗi kỳ đại hội của Đảng, xây dựng văn kiện, đường lối chính trị là một trong những nhiệm vụ quan trọng. Xuất phát từ bản chất của Đảng là bản chất giai cấp công nhân, tính nhân dân, tính dân tộc, Điều lệ Đảng, Hiến pháp và thực tiễn hoạt động của Đảng hơn 90 năm qua Đảng, thể hiện rõ: “Đảng Cộng sản Việt Nam - đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc Việt Nam, đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc… là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội.
Đảng Cộng sản Việt Nam gắn bó mật thiết với nhân dân, phục vụ nhân dân, chịu sự giám sát của Nhân dân, chịu trách nhiệm trước Nhân dân về những quyết định của mình”(1). Do vậy xin ý kiến nhân dân là việc đặc biệt quan trọng, phục vụ chính lợi ích của nhân dân; thể hiện bản chất cách mạng, trung thành lợi ích nhân dân, ngoài lợi ích tuyệt đối của dân tộc, nhân dân, đất nước, Đảng không có lợi ích nào khác.
Xin ý kiến nhân dân xuất phát từ sự kế thừa truyền thống lịch sử của dân tộc và cũng là của Chủ tịch Hồ Chí Minh về tư tưởng “Lấy dân làm gốc”; đồng thời cũng là quan điểm nhất quán, xuyên suốt của Đảng: Dựa vào dân để xây dựng Đảng. Trong đó có xây dựng đường lối chính trị, xây dựng đội ngũ cán bộ. Đường lối chính trị phục vụ nguyện vọng, vận mệnh, lợi ích, cuộc sống ấm no, tự do, hạnh phúc của nhân dân vì vậy cần thiết lấy ý kiến của chính các tầng lớp nhân dân.
Việc làm quan trọng, cần thiết mà ý nghĩa này cũng thể hiện nền dân chủ xã hội XHCN, đồng thời đó cũng là phương thức, nguyên tắc lãnh đạo của Đảng. Thực hành, phát huy dân chủ, bản chất tốt đẹp, nhân văn, dân chủ xã hội chủ nghĩa. Phát huy tinh thần dân chủ của nhân dân: “Dân biết, dân bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát” trong quá trình xây dựng, thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng. Tạo sự thống nhất về tư tưởng và hành động giữa hệ thống chính trị và các tầng lớp nhân dân, nhân tố quyết định thắng lợi của mọi nhiệm vụ đặt ra.
Bên cạnh đó là xuất phát từ yêu cầu công việc, nhiệm vụ chiến lược, đòi hỏi thực tiễn trong quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Đúng như tinh thần của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng chỉ rõ: “Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc phải vừa mang tính lý luận cao, tính thực tiễn sâu sắc và tính chính trị chỉ đạo cho lâu dài, là một văn kiện tồn tại mãi mãi trong lịch sử của Đảng, của đất nước, do vậy phải có tầm nhìn chiến lược; phải làm cho chặt chẽ, chắc chắn, diễn đạt cho rõ ràng, không được sơ hở gây hiểu lầm”(2). Công bố, xin ý kiến nhân dân là đặc biệt cần thiết và có ý nghĩa to lớn như vậy.
Một trong những điểm mới của lần xin ý kiến rộng rãi nhân dân này là để hoàn thiện các văn kiện trình Đại hội XIII - những văn kiện hết sức quan trọng, xác định đường lối, chiến lược phát triển đất nước trong 5 năm, 10 năm và 25 năm tới, phấn đấu đạt được các mục tiêu chiến lược của từng dấu mốc quan trọng kỷ niệm 100 năm thành lập Đảng, 100 năm thành lập nước.
Các văn kiện xin ý kiến nhân dân bao gồm: Báo cáo chính trị tại Đại hội XIII của Đảng; Báo cáo tổng kết thực hiện Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2011-2020, xây dựng Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030; Báo cáo đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2016-2020 và phương hướng, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025; Báo cáo tổng kết công tác xây dựng Đảng và thi hành Điều lệ Đảng nhiệm kỳ Đại hội XII.
So với những kỳ đại hội trước, Đảng ta tổ chức xin ý kiến nhân dân vào các văn kiện lần này có muộn hơn, là thời điểm sau đại hội đảng các cấp, sau Hội nghị Trung ương 13 cũng là điểm mới quan trọng, vì: Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư mong muốn tiếp thu một cách triệt để ý kiến góp ý trong Đảng; các văn kiện phải được hoàn chỉnh một bước tương đối đầy đủ, toàn diện nhất, trách nhiệm nhất trước khi đến tay nhân dân để gửi xin ý kiến, thể hiện sự trân trọng, cầu thị, trọng trách của mình trước trước nhân dân, đất nước.
Để việc xin ý kiến nhân dân và tổng hợp góp ý các dự thảo văn kiện trình Đại hội lần thứ XIII của Đảng được tốt, cần thực hiện hiệu quả, khoa học, thiết thực, đúng tiến độ, chất lượng, quá trình tổ chức tránh hình thức, lãng phí; nhân dân phát huy tinh thần trách nhiệm, tình cảm và tâm huyết đối với Đảng, vận mệnh dân tộc, đất nước và nhân dân; các cơ quan chức năng tổng hợp chắt lọc, khách quan, tiếp thu đầy đủ, đảm bảo ý kiến, tinh thần, nguyện vọng, tình cảm của nhân dân.
Bên cạnh đó, các tầng lớp nhân dân, cán bộ, đảng viên, cấp ủy, cơ quan tổng hợp nêu cao tinh thần cảnh giác đối với các thế lực thù địch, phần tử cơ hội chính trị, phản động lợi dụng góp ý để chống phá Đảng, Nhà nước và nhân dân. Kiên quyết đấu tranh, ngăn chặn hành vi lợi dụng diễn đàn thảo luận, lấy ý kiến nhân dân vào dự thảo các văn kiện trình Đại hội XIII của Đảng để kích động, xuyên tạc đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, chống phá Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, chia rẽ khối đại đoàn kết toàn dân tộc, làm giảm niềm tin của nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và chế độ xã hội chủ nghĩa.
Công bố, xin ý kiến góp ý dự thảo các văn kiện là dịp để các tầng lớp nhân dân phát huy trí tuệ, tham gia quyết định những vấn đề quan trọng của Đảng và đất nước; thông qua đó phát huy dân chủ trong Đảng và toàn xã hội, tạo sự thống nhất về tư tưởng và hành động trong toàn Đảng, toàn dân; giúp các cấp ủy nắm được xu hướng tư tưởng, tâm tư, nguyện vọng của các tầng lớp nhân dân, cán bộ, đảng viên để bổ sung, phát triển đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Từ đó nâng cao chất lượng dự thảo các văn kiện trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.
Nhân dân thể hiện tinh thần xây dựng, trách nhiệm, tình cảm, tâm huyết đối với Đảng, đất nước, góp phần tạo sự thống nhất cao về nhận thức, hành động và ý chí quyết tâm trong toàn Đảng, toàn dân và toàn quân thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng. Đúng như tinh thần Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng chỉ đạo: Trân trọng, chắt lọc, tiếp thu ý kiến xác đáng, trách nhiệm của nhân dân, tạo sự thống nhất giữa ý Đảng – lòng Dân.
---------------------------------------------------
(1) Quốc hội Nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt nam: Hiến pháp 2013: Điều 4.
(2) Báo Nhân dân: Phát biểu của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng họp Tiểu ban văn kiện, ngày 11/9/2020.
PGS.TS Trần Vi Dân