Tư tưởng chủ yếu của đường lối đối ngoại và hội nhập quốc tế của Đảng và Nhà nước ta là: Thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế nâng cao vị thế đất nước, vì lợi ích quốc gia dân tộc, vì một nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Từ tổng kết thực tiễn hoạt động đối ngoại trong 30 năm đổi mới toàn diện đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa, trên cơ sở dự báo bối cảnh thế giới và hội nhập quốc tế trên thế giới đến năm 2030, Đại hội XII của Đảng quyết định đường lối đối ngoại và hội nhập quốc tế trong thời kỳ phát triển mới của đất nước - thời kỳ đẩy mạnh toàn diện và đồng bộ công cuộc đổi mới, bảo vệ vững chắc Tổ quốc, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, phấn đấu sớm đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại.
Tư tưởng chủ yếu của đường lối đối ngoại và hội nhập quốc tế của Đảng và Nhà nước ta là: Thực hiện nhất quán đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, hòa bình, hợp tác và phát triển, đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế nâng cao vị thế đất nước, vì lợi ích quốc gia dân tộc, vì một nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Đường lối đúng đắn là nhân tố quyết định thắng lợi của cách mạng; do đó thực hiện thắng lợi đường lối đối ngoại và hội nhập quốc tế sẽ góp phần củng cố môi trường hòa bình, tranh thủ tối đa các điều kiện quốc tế thuận lợi để phát triển đất nước nhanh và bền vững, nâng cao đời sống nhân dân, giữ vững độc lập chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, quảng bá hình ảnh Việt Nam, bảo tồn và phát huy bản sắc dân tộc, tăng cường sức mạnh tổng hợp quốc gia, nâng cao vị thế và uy tín quốc tế của đất nước, góp phần tích cực vào sự nghiệp hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội trên thế giới.
Do vị trí tầm quan trọng của đường lối đối ngoại và hội nhập quốc tế của Đảng và Nhà nước ta, cho nên các thế lực thù địch, đối tượng của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của ta coi chống phá, xuyên tạc đường lối đối ngoại, hội nhập quốc tế là nội dung trọng điểm trong chiến lược diễn biến hòa bình của họ. Cho nên đấu tranh phản bác các quan điểm phản động, sai trái, chống phá, xuyên tạc đường lối đối ngoại hội nhập quốc tế của Đảng và Nhà nước ta là trọng trách đầu của công tác tư tưởng, để làm tròn trọng trách của mình trong cuộc đấu tranh tư tưởng lý luận trong lĩnh vực đối ngoại và hội nhập quốc tế này.
Thứ nhất: Chủ thể công tác tư tưởng là các cấp ủy Đảng và toàn thể cán bộ, đảng viên, các cấp bộ, ban, ngành, địa phương, doanh nghiệp và nhân dân cần quán triệt sâu sắc, thống nhất nhận thức về bản chất, mục tiêu, quan điểm, định hướng chủ yếu trong đường lối hội nhập quốc tế của Đảng ta.
Hội nhập quốc tế là tiến trình một quốc gia theo đuổi lợi ích, mục tiêu của mình thông qua việc tự giác, chủ động hợp tác, liên kết sâu rộng với các quốc gia khác trên nhiều lĩnh vực (kinh tế, chính trị, văn hóa - xã hội, quốc phòng, an ninh…) dựa trên sự chia sẻ về nhận thức, lợi ích, mục tiêu, giá trị, nguồn lực, quyền lực và chủ động chấp nhận, tuân thủ, tham gia xây dựng các luật chơi chung, chuẩn mực chung trong khuôn khổ các định chế hoặc tổ chức quốc tế. Hội nhập quốc tế là một xu thế khách quan của bối cảnh thế giới ngày nay. Các quốc gia cũng như các doanh nghiệp ngày càng có xu hướng sử dụng hội nhập quốc tế như một công cụ để tối ưu hóa lợi ích của mình. Chính vì thế, về bản chất của hội nhập không chỉ là quá trình hợp tác và đấu tranh mà còn là một quá trình đánh đổi vì hội nhập càng sâu đòi hỏi cải cách bên trong càng lớn. Cần thống nhất nhận thức hội nhập là công cụ nhằm thực hiện mục tiêu chung về an ninh, phát triển và ảnh hưởng. Hội nhập kinh tế là công cụ thúc đẩy phát triển trong nước, giúp nâng cao sức mạnh và năng lực cạnh tranh của nền kinh tế. Hội nhập chính trị, an ninh quốc phòng nhằm củng cố môi trường hòa bình, tạo điều kiện thuận lợi cho hội nhập kinh tế. Hội nhập văn hóa xã hội nhằm phát huy và quảng bá bản sắc văn hóa dân tộc và tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại. Quá trình thực hiện hội nhập sâu rộng trên các cấp độ từ hội nhập kinh tế, hội nhập chính trị, hội nhập văn hóa xã hội, hội nhập quốc phòng an ninh… cần giữ vững đường lối đối ngoại, độc lập tự chủ vì lợi ích quốc gia dân tộc, vì hòa bình hợp tác và phát triển, chính sách đối ngoại rộng mở đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ quốc tế; cần quán triệt và vận dụng sáng tạo 5 bài học kinh nghiệm lớn của Đảng ta trình bày trong Cương lĩnh (bổ sung, phát triển năm 201l): Nắm vững ngọn cờ độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; sự nghiệp cách mạng là của nhân dân, do nhân dân và vì nhân dân; không ngừng củng cố tăng cường đoàn kết toàn Đảng, đoàn kết toàn dân, đoàn kết dân tộc, đoàn kết quốc tế; kết hợp sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, sức mạnh trong nước và sức mạnh quốc tế; sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng là nhân tố quyết định thắng lợi của cách mạng Việt Nam. Trên cơ sở kiên định đường lối đối ngoại, hội nhập quốc tế và vận dụng sáng tạo 5 bài học kinh nghiệm trên cần tập trung quán triệt sâu sắc 6 quan điểm chỉ đao để thực hiện tích cực và chủ động hội nhập quốc tế đó là:
- Chủ động và tích cực hội nhập quốc tế là định hướng chiến lược lớn của Đảng nhằm thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
- Hội nhập quốc tế là sự nghiệp của toàn dân và của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của Đảng và sự quản lý của Nhà nước.
- Hội nhập quốc tế trên cơ sở phát huy tối đa nội lực, gắn kết chặt chẽ và thúc đẩy quá trình hoàn thiện thế chế, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, hiện đại hóa kết cấu hạ tầng, nâng cao sức mạnh tổng hợp và năng lực cạnh tranh quốc gia gắn kết chặt chẽ với việc tăng cường mức độ liên kết giữa các vùng miền, khu vực trong nước.
- Hội nhập kinh tế tiếp tục là trọng tâm của quá trình hội nhập toàn diện. Hội nhập trong các lĩnh vực khác phải tạo thuận lợi cho hội nhập kinh tế và góp phần tích cực vào phát triển kinh tế, củng cố quốc phòng, bảo đảm an ninh quốc gia, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, thúc đẩy phát triển văn hóa xã hội, hội nhập trong các lĩnh vực khác phải được thực hiện đồng bộ trong một chiến lược hội nhập quốc tế tổng thế với lộ trình, bước đi phù hợp với điều kiện thực tế và năng lực của đất nước.
- Hội nhập quốc tế là quá trình vừa hợp tác vừa đấu tranh, kiên định lợi ích quốc gia dân tộc; chủ động dự báo, xử lý linh hoạt mọi tình huống, không để rơi vào thế bị động, đối đầu không tham gia vào các tập hợp lực lượng các liên minh của bên này chống bên kia.
- Nghiêm chỉnh tuân thủ các cam kết quốc tế mà Việt Nam tham gia, đi đôi với chủ động tích cực tham gia xây dựng và tận dụng hiệu quả các quy tắc, luật lệ quốc tế và tham gia các hoạt động của cộng đồng, khu vực và quốc tế, chủ động đề xuất sáng kiến cơ chế hợp tác trên nguyên tắc cùng có lợi, củng cố và nâng cao vai trò trong cộng đồng khu vực và quốc tế, góp phần tích cực vào cuộc đấu tranh vì hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội trên thế giới.
Thứ hai: Công tác tư tưởng cần nhận dạng và chỉ rõ các chủ thể tiến hành các âm mưu hoạt động chống phá, xuyên tạc đường lối chung xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa và đường lối đối ngoại và hội nhập quốc tế của Đảng và Nhà nước ta. Các chủ thể này là các thế lực thù địch của các nước đế quốc tư bản và các nước theo chủ nghĩa dân tộc hẹp hòi, cực đoan, bành trướng, bá quyền.
Thứ ba: Để kịp thời nhận diện các quan điểm sai trái của các thế lực thù địch chống phá, xuyên tạc đường lối đối ngoại, hội nhập quốc tế, công tác tư tưởng cần bám sát thực tiễn hoạt động hội nhập của các cấp, các ngành từ Trung ương đến địa phương trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, quốc phòng an ninh mới có thể phát hiện các luận điệu, quan điểm sai trái xuyên tạc, vu khống kích động, chống phá đường lối đối ngoại hội nhập quốc tế của ta.
Căn cứ vào mục tiêu, quan điểm chỉ đạo và các định hướng chỉ đạo hội nhập trên các lĩnh vực kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội, quốc phòng an ninh..., chúng ta sẽ nhận diện các luận điệu và những quan điểm phản động, sai trái chống phá xuyên tạc các hoạt động thực hiện đường lối đối ngoại, hội nhập quốc tế của Đảng và Nhà nước ta.
Hiện nay, các thế lực thù địch tăng cường thông tin sai lệch, xuyên tạc chính sách đối ngoại của Việt Nam và quan hệ hợp tác Việt Nam với các đối tác quan trọng trong khu vực Đông Nam Á và châu Á Thái Bình Dương. Nguy hiểm và phản động nhất là một số luận điệu sau: Vu cáo lãnh đạo Việt Nam hèn kém, thỏa hiệp nhượng bộ vô nguyên tắc, bán đất, bán biển cho một nước lớn, kích động để Việt Nam đối đầu với nước lớn này hay nước lớn khác, cổ súy lôi kéo Việt Nam liên minh với nước lớn này để chống nước lớn kia. Trên lĩnh vực hội nhập kinh tế, các thế lực thù địch ráo riết tiến hành các hoạt động tuyên truyền, lôi kéo tác động hướng lái các chủ trương chính sách hợp tác, hội nhập kinh tế của Việt Nam đi chệch mục tiêu, nhất là trong quá trình đàm phán ký kết các hiệp định thương mại song phương, đa phương, triển khai các Dự án kinh tế thông qua hợp tác đầu tư, nhất là hoạt động đầu tư của các tập đoàn kinh tế lớn vào các ngành kinh tế mũi nhọn, vào lĩnh vực tài chính, ngân hàng, chứng khoán để lũng đoạn hoặc hướng lái các ngành, các lĩnh vực kinh tế trọng điểm đi chệch mục tiêu và định hướng xã hội chủ nghĩa từng bước tác động chi phối, kìm hãm nền kinh tế Việt Nam; nghiêm trọng hơn có thế lực thù địch thông qua ngoại giao và quân sự để ép một số doanh nghiệp lớn của nước ngoài khác không được hợp tác với doanh nghiệp Việt Nam thăm dò khai thác dầu khí trên vùng đặc quyền kinh tế của ta…
Trên lĩnh vực hội nhập văn hóa xã hội, các thế lực thù địch rất coi trọng lợi dụng hợp tác giao lưu văn hóa. Chúng đẩy mạnh cuộc “xâm lăng văn hóa”, “đế quốc thông tin”, đáng chú ý là thông qua hoạt động đầu tư hợp tác để lũng đoạn thị trường văn hóa, giải trí, thị trường thông tin mạng để truyền bá các sản phẩm văn hóa xấu, độc, các thông tin phản động, sai trái... để thúc đẩy quá trình suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống...
Cuộc đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái chống phá xuyên tạc đường lối đối ngoại, hội nhập quốc tế là một bộ phận không thể tách rời cuộc đấu tranh chống "diễn biến hòa bình" và đấu tranh phòng chống "tự diễn biến" "tự chuyển hóa" hiện nay: Cho nên phương hướng, nhiệm vụ, lực lượng, giải pháp chống diễn biến hòa bình cần được vận dụng có hiệu quả trong cuộc đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái chống phá, xuyên tạc đường lối đối ngoại hội nhập quốc tế. Chúng tôi xin nhấn mạnh một số nhiệm vụ giải pháp sau:
- Trước hết, cần tập trung quán triệt sâu rộng Nghị quyết 22 của Bộ Chính trị về Hội nhập quốc tế cho các cấp, các ngành, các địa phương, các doanh nghiệp; nhất là các lực lượng trực tiếp tham gia hội nhập về chính trị, kinh tế, văn hóa xã hội, an ninh quốc phòng. Đảm bảo những lực lượng trực tiếp tham gia quá trình hội nhập quốc tế phải thực sự thống nhất cao, nắm vững mục tiêu, quan điểm chỉ đạo, định hướng chủ yếu trong hội nhập quốc tế. Nắm vững chiến lược hội nhập quốc tế của quốc gia, xây dựng chương trình hội nhập quốc tế của từng ngành, từng lĩnh vực, từng địa phương, doanh nghiệp. Xây dựng quyết tâm chính trị cao thực hiện thắng lợi đường lối chủ động tích cực hội nhập quốc tế của Đảng và Nhà nước ta.
- Hội đồng Lý luận Trung ương nghiên cứu xây dựng các luận cứ có cơ sở khoa học và thực tiễn để phản bác có sức thuyết phục các quan điểm sai trái, cung cấp các luận cứ này cho đội ngũ phóng viên báo chí, đội ngũ báo cáo viên để hình thành các bài báo, các chuyên đề tuyên truyền phản bác trên báo chí và trong tuyên truyền miệng trực tiếp đối với từng ngành, từng lĩnh vực, địa phương, doanh nghiệp.
- Đội ngũ chuyên gia tư tưởng kịp thời phản bác các quan điểm sai trái trên mạng bằng các bình luận sắc sảo, ăn miếng trả miếng kịp thời.
- Tuyên truyền sâu rộng những thành tựu, những điển hình, nhân tố mới trong hội nhập quốc tế là sự bác bỏ hiệu quả nhất các luận điệu, quan điểm sai trái, chống phá xuyên tạc đường lối đối ngoại, hội nhập quốc tế của Đảng ta./.
PGS.TS Đào Duy Quát
Nguồn Báo Điện tử Đảng Cộng sản